ارتز AFO چیست؟ + 8 نوع ارتز مچ پا

ارتز AFO یا ارتز مچ پا  چیست؟

ارتز مچ پا یا (AFO) یک وسیله پزشکی است که برای حمایت و تقویت مچ پا و پا استفاده می‌شود. این ارتز می‌تواند برای مشکلات عصبی یا عضلانی که نیاز به حمایت در ناحیه مچ پا و پا دارند، مفید باشد. همچنین، این ارتز میتواند بر روی مفاصل دیگری مانند زانو نیز تاثیر غیر مستقیم داشته باشد. ارتزهای پیشرفته پا دسته‌بندی شده و از طیف وسیعی از خدمات مختلف برای بهبود بعضی از عوارض ناشی از سکته مغزی یا پیچ خوردگی مچ پا استفاده می‌شود.

ارتز AFO ها از مواد مختلفی تشکیل شده اند و از جمله موادی که در ساخت آنها استفاده می‌شود می‌توان به گرافیت کربن و پلاستیک‌های جدید اشاره کرد. این مواد به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارند، برای تقویت و حمایت از مچ پا و پا مناسب هستند.

ارتز AFO ها می‌توانند به صورت سفارشی و شخصی‌سازی شده یا به صورت پیش‌ساخته تولید شوند. هر کدام از این روش‌ها ممکن است بسته به نیاز فرد، مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند.

هدف اصلی استفاده از ارتز AFO، جلوگیری از حرکت غیرطبیعی یا زیاد مچ پا و پا است. ارتز AFO با جلوگیری ار حرکت ساق پا نسبت به مچ پا می‌تواند حرکات را به صفر نزدیک کند و دامنه حرکت را کاهش دهد. البته باید توجه داشت که بقایای حرکت در مفصل مچ پا در بعضی از انواع AFO ها حفظ می‌شود.

انواع ارتز مچ پا AFO و ویژگی‌های آن‌ها:

1: Solid ankle AFO (SAFO) (ارتز سخت و جامد در ناحیه ی مچ پا)

. حرکات مچ پا را به صفر می رساند.

. بیشترین ثبات را در AFO ها دارد.

. تحمل آن نسبت به سایر AFOها دشوارتر است .

. به دلیل حجم و سختی اش بیشترین حمایت را به ما می‌دهد.

. بیشترین AFOی تجویزی است.

. از باز شدن زانو بیش از اندازه و یا خم شدن بیش از حد زانو به صورت غیر مستقیم جلوگیری می‌کند.

. در طراحی‌های جدید آن سعی شده طراحی شیک تر و سبک تر و بازگشت انرژی ارتقا یافته‌تری را با بهره‌ گیری از جنس فیبر کربن میسر کنند.

موارد تجویز ارتز مچ پا Solid ankle AFO :

1. فقدان و یا اختلال حس عمقی زانو
2. Drop foot
3. بی ثباتی در مچ پا که در درجه شدید تا متوسط باشد( به سمت داخل بدن)

 

• Posterior leaf spring AFO ( ارتز با داشتن صفحه ی پشتی)

 هدف اصلی استفاده از این ارتز، رساندن بیمار به بالاترین سطح عملکردی خود با حفظ تحرک بدون مانع زیادی است.

1. یک صفحه سخت در قسمت جلویی و یک صفحه کشسان در قسمت عقب دارد.
2. در موارد drop-foot از برخوردهای ناخوشایند پا با زمین جلوگیری می‌کند، که معمولاً باعث مختل شدن راه رفتن فرد و تولید صدا می‌شود.
3. این نوع AFO سختی کمتری نسبت به solid ankle AFO. دارد.
4. کنترل کمتری بر روی چرخش پا به سمت داخل یا خارج اعمال می‌شود.
5. اجازه کمی کشش می‌دهد.

 

موارد تجویز ارتز مچ پا  Posterior leaf spring AFO:

1. به طور عمده برای عارضه drop-foot مطرح است. (یعنی وقتی که شخص در بالا بردن قسمتی از پا دچار مشکل است (
2. الگوی راه رفتن ناپایدار
3. کوتاهی خفیف تاندون آشیل که باعث می‌شود شست به سمت پایین بماند.

2:  ارتز مچ پا malleo اورتینو 

مچ‌بند پا پیشرفته اورتینو یک محصول حرفه‌ای است که برای حمایت و حفاظت از مچ پا در برابر آسیب‌های ورزشی و سایر صدمات مربوط به این ناحیه طراحی شده است.

این مچ‌بند از مکانیزم پیشرفته Quick Fit بهره می‌برد که امکان تنظیم آسان فشار و سفتی مچ‌بند را فراهم می‌کند.

همچنین، در ساخت این مچ‌بند از دو آتل آلومینیومی با طراحی ویژه استفاده شده که بالاترین سطح حمایت و پشتیبانی از مچ پا را ارائه می‌دهد.

این مچ‌بند طبی ایده‌آل برای ورزشکاران و افرادی است که به دلیل آسیب، حادثه، یا پس از جراحی نیاز به حمایت و محافظت از مچ پای خود دارند.

3: Carbon fiber AFO ( ارتز از جنس فیبر کربن)

ارتز از جنس فیبر کربن یا Carbon Fiber AFO نوعی ارتز مچ پا و پا است که از فیبر کربن ساخته شده است. فیبر کربن یک ماده سبک، اما بسیار قوی است که ویژگی‌های خاصی دارد که آن را برای ارتزها مناسب می‌کند.

 

موارد تجویز ارتز مچ پا  Carbon fiber AFO:

1.  بی ثباتی مچ پا : باعث کاهش خطر آسیب دیدن در اثر افتادن به زمین می‌شود.
2. Drop foot: در فاز نوسان الگوی حرکتی، باعث بالا بردن پا می‌شود.
3. توانبخشی پس از عمل: با حمایت از اندام جراحی شده (مچ پا یا پا) ثبات را ارتقا می‌دهد.
4. مشکلات اعصاب بدن: برای شرایطی همچون فلج مغزی ، بیماری M.S ، آسیب­های نخاعی و..
5. در آرتروزمنجر به کاهش درد میشود.
6. با حمایت کافی و ارتقای سطح الگوی راه رفتن، تحلیل رفتگی عضلات کاهش می‌یابد.

مزایا ارتز مچ پا Carbon fiber AFO:

1. با وجود داشتن قدرت بیشتری، اما وزن کمتری دارد.
2. به لطف خاصیت فنرمانند خود، باعث افزایش کارایی در راه رفتن می‌شود.
3. طراحی آنها در مقایسه با طراحی‌های حجیم قدیمی، شیک‌تر است.

 

(البته برای افرادی که اسپاسم شدید یا اِدم نوسانی دارند، ممکن است به نوع دیگری از AFO نیاز باشد.)

 

4: ارتز Dynamic AFO (DAFO)

این ارتز مخصوص فراهم کردن حمایت دینامیکی است.

با وجود انعطاف پذیری کم، این وسیله امکان حرکات مچ را فراهم می‌کند و از حرکات مچ حمایت می‌کند.

قابلیت بازیابی انرژی و افزایش کارایی در راه رفتن را نیز داراست.

 

موارد تجویز ارتز مچ پا  Drop foot

1. ممکن است به علت سکته مغزی یا شرایط عصبی دیگری رخ دهد.
   2. اگر زانوها ناپایدار باشند و نیاز به حمایت اضافی در زمان راه رفتن داشته باشید.
   3. اسپاستیسیتی را می‌توان با انقباضات غیرعادی عضلات تشخیص داد که باعث دشواری در راه رفتن می‌شود.
   4. راه رفتن با کوتاهی تاندون آشیل.
   5. چرخش کف پا به خارج یا داخل (پرونیشن و سوپینیشن)

مزایا ارتز مچ پا  Dynamic AFO

1. حرکت پویا و دینامیکی: طراحی این وسیله امکان حرکت طبیعی‌تر کاربر را فراهم می‌کند؛ زیرا حرکات کاربر را در خود جای می‌دهد.
2. همچون فیبر کربن، این وسیله دارای خاصیت بازگشت انرژی است.
3. زیبایی و راحتی: کمتر در کفش دیده می‌شود و تناسب آناتومیکی عالی‌تری را ارائه می‌دهد. همچنین گرما و تعریق را کاهش می‌دهد.

 

ملاحظات ارتز مچ پا  Dynamic AFO

1. DAFO ها معمولاً برای افرادی با درجاتی از drop foot که سبک زندگی فعالی دارند، مناسب هستند.
2. به طور کلی، برای افرادی که از اسپاسم شدید رنج می‌برند یا نیاز به تثبیت کامل مچ پا دارند، توصیه نمی‌شوند.

ü     در کل، DAFO ها بر اساس عملکرد و راحتی کاربر در اولویت قرار می‌دهند.

 

5: Articulated ankle AFO (ارتز دارای مفصل در ناحیه ی مچ پا)

1. این وسیله حمایتی برای پشتیبانی از مچ پا و پا استفاده می‌شود.
2. این ارتز با یک مفصل مکانیکی در دل طراحی solid ankle AFO ساخته شده است.
3. این ارتز، با محدود کردن حرکت به واسطه مفصلش، برای افرادی که به حمایت اندام نیاز دارند اما نیاز به حرکت هم دارند، حیاتی است.
4. نحوه تنظیم میزان تحرک پذیری این ارتز: با استفاده از مفصل های دوگانه یا سه‌گانه در بارهای فلزی، می‌توان آن را برای بیماران با تحرک بیشتر نیز تنظیم کرد.
5. ارتز (AFO) برای کنترل حرکت مچ پا و پا، پشتیبانی از مفاصل ضعیف یا عضلات، جلوگیری یا محدود کردن حرکات غیرطبیعی، و کنترل انقباضات عضلانی غیرطبیعی تجویز می‌شود.

 

 

نکات کلیدی در مورد ارتز مچ پا  AFOمفصل دار:

1. حرکت کنترل شده مچ پا: این مکانیزم مفصلی، امکان حرکت کنترل شده را فراهم می‌کند.
2. سفارشی‌سازی: این ارتز با قالب‌گیری از پای فرد ساخته و سفارشی‌سازی می‌شود تا به کاهش تون عضلانی کمک کند و ترازبندی بهتر پا را ایجاد کند.
3. قابلیت تنظیم: برخی مدل‌ها، دارای قطعات عقبی قابل تنظیم هستند که به متخصصان اجازه می‌دهد تا زاویه ایده‌آل دورسی‌فلکسیون یا پلانتارفلکسیون را برای مجموعه پا و مچ پای بیمار تنظیم کنند. این ارتز خم شدن پا روی پنجه را کنترل می کند، اما کنترل آن بر خم شدن پا روی پاشنه به دلیل فشار زیاد، سخت‌تر است.
4. شرایط درمانی: ارتز articulated AFO معمولاً برای شرایطی که باعث drop Foot می‌شوند، مانند سکته مغزی، ام اس، فلج مغزی، آسیب مغزی، آسیب نخاعی و دیستروفی عضلانی استفاده می‌شود.
5. بهبود راه رفتن: این ارتز به بهبود راه رفتن و جلوگیری از کشیده شدن انگشتان پا در بیماران مبتلا به فلج های یک طرفه کمک می‌کند.

 

موارد تجویز ارتز مچ پا  Articulated ankle AFO (ارتز دارای مفصل در ناحیه ی مچ پا):

1. این ارتز معمولاً برای افرادی با محدودیت‌های حرکتی یا برای پشتیبانی و تراز کردن مفاصل تجویز می‌شود.
2. افرادی که دچار ضعف عضلانی مچ پا هستند یا محدودیت دامنه حرکتی مفصل مچ پا دارند، ممکن است این AFO برای آن‌ها تجویز شود.
3. تجویز این AFO باید بر اساس سطح نیازهای فردی انجام شود و نیاز به تنظیم ویژگی‌های عملکردی خاصی دارد.

 

نکات مثبت ارتز مچ پا Articulated ankle AFO :

1. این ارتز می‌تواند به بهبود تعادل و توزیع وزن در حین ایستادن و راه رفتن کمک کند.
2. کنترل مچ پا و پا: این ارتز می‌تواند به طور مثبت بر موقعیت ران و زانو تأثیر بگذارد و باعث بهبود در راه رفتن، تعادل و وضعیت بدنی شود.
3. این ارتز می‌تواند با کمک به بلند کردن پا، جلوگیری از لغزش، کاهش حوادث ناشی از بیماری فرد (مانند زخم خوردن) و تسهیل راه رفتن، خستگی را کاهش دهد.

 

6: Ground reaction AFO (ارتز بر پایه­ ی بازخورد وزن از زمین)

GRAFO برای کنترل موقعیت پا و اعمال فشار بر روی زانو به منظور صاف کردن زانو استفاده می‌شود. این کار با اعمال نیرو خلفی انجام می‌شود. به عبارت دیگر، حرکات استخوان ساق را محدود کرده و ثبات زانو را در مرحله ایستایش چرخه راه رفتن، فراهم می‌کند. این ارتز با حفظ نیروی واکنش زمین (عکس العمل ناشی از وزن بیمار) در جلوی مرکز مفصل زانو، ثبات مکانیکی ایجاد می‌کند. این ارتز از ناپایداری زانو، به ویژه در بیمارانی که دچار ضعف عضلات چهارسر و یا عضلات کف پا هستند، جلوگیری می‌کند. از نیروی عکس العمل زمین برای کنترل خم شدن زانو با قرار دادن استخوان درشت نی در یک تراز عمودی تر در مرحله ایستادن استفاده می‌کند.

 

طراحی و ساختار ارتز مچ پا  Ground reaction AFO :

• GRAFO در مقایسه با AFO معمولی که در پشت پا قرار دارد، دور جلوی زانو تا مچ پا را فرا می‌گیرد.
• GRAFO یک ارتز سفت و سخت است که به عنوان یک میله بین مچ پا و زانو عمل می‌کند و برای بهبود کنترل زانو در فاز ایستایش راه رفتن از استخوان بزرگ ساق پا استفاده می‌کند.

 

موارد تجویز Ground reaction AFO :

• GRAFO برای بیمارانی با ناپایداری ملایم تا متوسط زانو تجویز می‌شود.
• این ارتز اغلب در شرایطی مانند سکته مغزی، ام‌اس (MS)، فلج اطفال، بیماری نورون حرکتی (MND)، سندرم گیلن باره و فلج مغزی تجویز می‌شود.

 

انواع ارتز مچ پا  Ground reaction AFO :

• علاوه بر GRAFO، AFO های انعطاف‌پذیر، سفت و مفصل‌دار نیز وجود دارند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
• انتخاب نوع AFO مناسب بستگی به شرایط بیمار، نیازها و سطح عملکردی مورد انتظار دارد.

 

7: Articulated rear entry ground reaction (ارتز بازخورد از زمین همراه با مفصل)

این ارتز در مقایسه با دیگر ارتز ها مزایای بیشتری دارد.شکل هندسی پلاستیک جلوی ساق، در حین ایستایش مقاومت ایجاد می کند.

طراحی و عملکرد:

ارتزهای مفصل‌دار AFO با دارا بودن یک مفصل در مچ پا، این امکان را فراهم می‌کنند که حرکت محدودی داشته باشد و بنابراین برای برخی شرایط مفید هستند.

ارتزهای GRAFO برای کنترل حرکت زانو و مچ پا طراحی شده‌اند و برای افرادی با هایپراکستنشن یا ناپایداری زانو بسیار مفید هستند.

ورودی عقب این ارتز به بیمار این امکان را می‌دهد که پای خود را از پشت به آن وارد کند و در نتیجه پوشیدن آن برای برخی افراد سهولت بیشتری دارد.

 

مکانیزم ارتز مچ پا  Articulated rear entry ground reaction:

GRAFO از نیروهای عکس العمل زمین برای هم‌ترازی بهتر اندام تحتانی در حین راه رفتن استفاده می‌کنند. این ارتز‌ها تا مچ پا امتداد می‌یابند و پایداری مکانیکی را فراهم می‌کنند. در طراحی آن می‌توان محدودیت دورسی فلکشن یا پلنتار فلکشن را اعمال نمود.

 

موارد تجویز ارتز مچ پا  Articulated rear entry ground reaction:

به طور معمول برای شرایطی مانند فلج مغزی استفاده می‌شوند، به‌ویژه در بیمارانی که دارای راه رفتن خمیده هستند و نیاز به حداکثر مقاومت در برابر پلانتارفلکشن و تشویق به اکستنشن زانو دارند.

 

سفارشی‌سازی:

AFO ها ممکن است سفارشی یا پیش ساخته باشند، هر کدام دارای نشانه‌ها و منع‌های خاص خود هستند. ارزیابی دقیق از نیازهای بیمار برای انتخاب درست AFO حائز اهمیت است.

 

استفاده بالینی:

در شرایطی مانند ام‌اس یا پس از سکته، AFO ها می‌توانند در حفظ عملکرد و جلوگیری از بدتر شدن شرایط کمک کنند.

 

8: Metal double upright AFO (ارتز دارای دو میله ی فلزی در طرفین به سمت بالا)

ارتز مچ پا دو فلزی ، نوعی بریس است که برای حمایت از مچ پا و پا استفاده می شود. معمولاً از فلز ساخته شده است و برای کنترل موقعیت و حرکت مچ پا، جبران ضعف یا اصلاح ناهنجاری ها طراحی شده است.

این بریس از انواع قدیمی AFO ها محسوب می‌شود.

پس سوال پیش می آید که کاربران این ارتز کدام افراد هستند؟

اول کسانی که مدتهاست از این نوع ارتز استفاده میکنند و عادت به استفاده از همتای ترموپلاستیکی آن را ندارد.

دوم کسانی که در پای خود تغییرات اِدم زیادی را تجربه می‌کنند و گاهی اوقات پای آنها بسیار ورم می‌کند. مانند افراد دیابتی. این ارتز توانایی اتصال به کفش های دیابتی را دارد، پس از اِدم کردن پا درون بریس دیگر هراسی نداریم.

 

موارد تجویز ارتز مچ پا  double metal AFO :

 

۱.افتادگی پا به دلیل آسیب عصبی یا ضعف عضلانی.

۲.بی ثباتی یا ضعف مچ پا.

۳.حمایت بعد از عمل جراحی مچ پا

۴.آرتریت یا سایر بیماری های مفصلی که مچ پا را تحت تاثیر قرار می دهد.

 

مزایای ارتز مچ پا  Double Metal AFO:

 

۱. ساختار فلزی آن یک راه حل طولانی مدت به ما می دهد.(به علت مقاومت بالای فلز )

۲.قابلیت تنظیم بهتری دارد

 

معایب ارتز مچ پا  Double Metal AFO:

 

وزن بالا: فلز می تواند AFO را سنگین تر کند، که ممکن است برای برخی از بیماران ناراحت کننده باشد.

 

انعطاف پذیری کم: انعطاف پذیری کمتر در مقایسه با سایر ارتز ها مانند فیبر کربن.

 

ایجاد گرما: فلز ممکن است در هوای گرم داغ شود که ممکن است ناراحت کننده باشد.

 

نتیجه‌گیری کلی:

ارتزهای مچ پا و پا (AFO) به عنوان وسایلی پزشکی برای حمایت، تثبیت، و بهبود عملکرد پا و مچ پا به کار می‌روند. این ارتزها از مواد مختلفی مانند فیبر کربن، پلاستیک و فلز ساخته می‌شوند و بسته به نوع مشکل، می‌توانند به صورت سفارشی یا پیش‌ساخته تهیه شوند.

طبقه‌بندی و انتخاب ارتز مچ پا  :

• Solid Ankle AFO (SAFO): این نوع از AFO برای کسانی که نیاز به بیشترین ثبات و پشتیبانی دارند، مناسب است. با این حال، استفاده از آن به دلیل سختی و وزن بیشتر، ممکن است برای برخی دشوار باشد.
• Posterior Leaf Spring AFO: برای کسانی که به تحرک بیشتری نیاز دارند و مشکلات جزئی‌تر مچ پا را دارند، مناسب است.
• Carbon Fiber AFO: این ارتز با وزن سبک و قدرت بالا برای کسانی که به دنبال افزایش کارایی در حرکت هستند، ایده‌آل است.
• Dynamic AFO (DAFO): مناسب برای افرادی که نیاز به حمایت دینامیکی دارند و به حفظ حرکت طبیعی پا اهمیت می‌دهند.
• Articulated Ankle AFO: این نوع ارتز برای کسانی مناسب است که به حرکت کنترل‌شده نیاز دارند، اما همچنان به حمایت مچ پا نیاز دارند.
• Ground Reaction AFO (GRAFO): برای افرادی که نیاز به تثبیت و کنترل بیشتر در زانو دارند، بسیار مفید است.
• Metal Double Upright AFO: برای کسانی که از مشکلات ناپایداری مچ پا رنج می‌برند و یا به یک ارتز مقاوم‌تر و طولانی‌مدت نیاز دارند، مناسب است.

ملاحظات:

انتخاب صحیح AFO باید بر اساس نیازهای خاص هر فرد و نوع مشکل انجام شود. هر یک از این ارتزها برای بهبود کیفیت زندگی بیماران و کمک به آنها در انجام فعالیت‌های روزمره طراحی شده‌اند. مهم است که برای انتخاب و تنظیم صحیح این ارتزها، با یک متخصص پزشکی مشورت شود.