در رفتگی مچ پا: علل، علائم و نقش مچبند طبی در بهبود سریع‌تر
مچ پا به عنوان آخرین مفصل بدن بشمار می‌رود که وزن را تحمل می‌کند. البته، استحکام و انعطاف مچ پا بسیار زیاد است و در حالت معمول، قابلیت تحمل وزن و مسائل مختلفی را دارد؛ اما، به دلایل مختلفی همچون فشار و یا ضربه ممکن است مچ پا، دچار آسیب و یا در رفتگی شود. از این رو، در ادامه مقاله به بررسی علائم، علل و راه‌های درمانی در رفتگی مچ پا خواهیم پرداخت.
در رفتگی مچ پا چیست؟
به طور کلی، مفصل مچ پا بین سه استخوان شکل می‌گیرد. این استخوان‌ها، شامل استخوان بزرگ پا به نام تیبیا و استخوان کوچک پا به نام فوبیا و استخوان کف پا به نام تالوس است که در حرکت کردن، دویدون و‌ایستادن و…. به افراد می‌کنند. یکی از در رفتگی‌های مچ پا نیز در این مفصل رخ خواهد داد که انواع و شدت متفاوتی دارد.
یکی دیگر از موارد دررفتگی مچ پا، مربوط به پیچ خوردگی است که در این حالت، علائم کمتر و درد کمتری اتفاق می‌فتد. در این نوع پیچ‌خوردگی، در حقیقت آسیب به مفصل زیر مچ پا وارد می‌شود که در آن ناحیه، رباط‌هایی قوی استخوان‌ها را در کنار یکدیگر نگه می‌دارند.
در رفتگی در مچ پا، ممکن است در هر سنی بروز پیدا کند. در هنگام بروز این عارضه، لازم است تا افراد اقدامات مربوطه مثل استفاده از مچ بند های طبی پا آتل دار را انجام دهند تا در مدت زمان کوتاه سلامت خود را کسب نمایند. در غیر این صورت، ممکن است افراد دچار آسیب‌ها و عوارض جانبی شوند که بدشکلی‌ها و یا مشکلات جبران‌ناپذیری را برای فرد ایجاد خواهند کرد.
نشانه‌ها و علائم دررفتگی مچ پا
علائم و نشانه‌های دررفتگی مچ پا، بسته به علت بروز این عارضه متغیر خواهد بود. همچنین، این علائم درجه‌بندی می‌شوند و براساس میزان و شدت درد که ممکن است خفیف تا شدید باشند، افراد درمان‌های مختلفی را دریافت خواهند کرد. یکی از بارزترین و رایج‌ترین ننشانه‌ها در دررفتگی، وجود درد بوده که مربوط به آسیب‌های ساختاری نواحی مربوطه است. نوع این درد نیز در افراد مختلف، تفاوت دارد. به عنوان مثال در برخی موارد درد به صورت ناگهانی و شدید بروز پیدا می‌کند.
یکی دیگر از علائم مربوط به این عارضه وجود حساسیت در لمس و کبودی در مچ و ساق پاست. در حقیقت، این علائم باعث می‌شوند تا در روند حرکتی افراد اختلال ایجاد شود و نتوانند به راحتی وزن خود را برروی پا‌ها تحمل کنند. سایر علائم که با در رفتگی مچ پا بروز پیدا می‌کنند، عبارتنداز:
- تغیرشکل مچ پا
- انواع درد پا مثل بی حسی و سوزن سوزن کف پا در صورت ایجاد فشار و یا آسیب به اعصاب
- ایجاد رنگ‌پریدگی در پا‌ها به دلیل اختلال در خونرسانی
- در رفتگی تاندونیت مچ پا
علل در رفتگی مچ پا
در رفتگی مچ پا به علل مختلفی رخ می‌دهد. به عنوان مثال انجام هرگونه حرکات ناگهانی و یا ایجاد فشار‌های نامتعارف، باعث بروز آسیب به رباط‌ها و یا حتی پارگی آنها خواهد شد که در نتیجه آن، موجب در رفتگی در مچ پا می‌شود.
علاوه براین، تصادف با وسایل نقلیه و به خصوص موتور سیکلت، از جمله علل در رفتگی بشمار می‌رود. همچنین، انجام فعالیت‌ها و ورزش‌هایی مانند والیبال و بسکتبال که بر مچ پا فشار وارد می‌کنند، باعث ایجاد این عارضه خواهند شد.
افراد مستعد در رفتگی مچ پا
در حقیقت برخی از افراد به دلیل عوامل و شرایط مختلف، بیشتر در معرض خطر در رفتگی مچ پا قرار دارند که عبارتند از:
- کسانی که ورزش‌ها و فعالیت‌های بدنی به صورت سنگین انجام می‌دهند.
- افرادی که دارای سابقه پیچ‌خوردگی، عدم تعادل مچ پا ، دررفتگی و یا شکستگی دارند.
- افرادی که مچ پا آن‌هل به صورت مادرزادی غیرطبیعی است.
- کسانی‌که دارای بیماری‌هایی همچون اهلرز دانلوس هستند که موجب شل شدن رباط‌ها می‌شوند و استحکام و مقاوممت در مفاصل را کاهش می‌دهند.
- افرادی که سیگار مصرف می‌کنند به دلیل آسیب عروقی، بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند.
- کسانی که وزن بالایی دارند نیز به دلیل فشار زیاد، ممکن است بیشتر دچار دررفتگی پا شوند.
تشخیص در رفتگی مچ پا
اگر در رفتگی به صورت خفیف اتفاق افتد، می‌توانید به متخصص ارتوپد مراجعه نمایید. در این صورت، معاینات و بررسی‌های لازم و اقدامات مربوطه صورت خواهد گرفت. در این حالت، پزشک سایر علائم همراه با در رفتگی را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد. همچنین، فرد متخصص با فشار مچ پا و بررسی خونرسانی، مچ پا را مورد بررسی قرار می‌دهد.
اما اگر در رفتگی به صورت شدید و در اثر تصادفات رخ خواهد داد، ممکن است افراد نیاز به اورژانس داشته‌باشند. از سوی دیگر، برای بررسی شدت و میزان دررفتگی، پزشک متخصص ممکن است برای فرد تصویربردای مانند سی‌تی اسکن، ام ار آی و اشعه ایکس تجویز نماید.
درمان در رفتگی مچ پا
در صورت بروز در رفتگی مچ پا، بسته به شدت و علائم ناشی از این عارضه درمان انجام می‌شود. این درمان‌ها توسط فرد متخصص و یا ارتوپد به افراد مبتلا ارائه خواهد شد. برخی از مهم‌ترین راهکار‌هایی که به منظور درمان این عارضه انجام می‌شوند، به صورت زیر است:
استفاده از آتل
در صورتی‌که دررفتگی به صورت خفیف باشد، از آتل و انواع ارتز مچ پا استفاده می‌شود. در حقیقت، آتل برای نگهداری محکم پا و جلوگیری از پیچ‌خوردگی مجدد استفاده می‌شود.
استفاده از گچ
در درجه‌های بالاتر و شدیدتر دررفتگی مچ پا، از گچ‌گیری استفاده می‌شود. در این روش، معمولاً به صورت چکمه‌ای پای فرد مبتلا گچ گرفته‌می‌شود. پس از گذشت مدت زمان مشخص فرد مراجعه می‌کند تا گچ را باز نماید. سپس، لازم است اقداماتی صورت گیرد. به عنوان مثال وزن‌گذاری بر روی پا به صورت تدریجی انجام خواهد شد.
جراحی
در موارد بسیار حاد و شدید، ممکن است فرد مبتلا به عمل جراحی نیاز داشته‌باشد. در این شرایط، پزشک استخوان‌های مچ را به مکان صحیح خود باز می‌گرداند و در برخی موارد با پیچ و یا بریس آنها را ثابت و محکم می‌کند. سایر اقدامات درمانی در دررفتگی موجود در مچ پا به شرح زیر است:
- یکی از اقدامات دیگر، مراجعه به فیزیوتراپ است. این اقدام باعث می‌شود تا افراد قدرت حرکتی خود را زودتر کسب نمایند.
- پس از انجام اقدامات درمانی، ممکن است به دلایل مختلف پزشک دارو تجویز نماید. مصرف این دارو‌ها برای تسریع روند بهبودی از ضرورت بالایی برخوردار است. به عنوان مثال در صورت عمل جراحی ممکن است نواحی از پوست دچار عفونت باشند که در این صورت مصرف آنتی بیوتیک الزامی خواهد بود.
- استفاده از رژیم‌ها و غذا‌های سرشار از ویتامین D و کلسیم نیز در روند بهبودی بسیار کمک‌کننده خواهد بود.
نقش مچ بند طبی در دررفتگی مچ پا
یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین ابزار جهت بهبود در رفتگی مچ پا، استفاده از مچ‌بند‌های طبی است. در حقیقت این مچ‌بند‌ها، باعث می‌شوند تا ثبات و حفاظت کافی در مفاصل ناحیه مچ ایجاد شوند. علاو براین، از اعمال فشار‌های بیش از حد به مچ جلوگیری می‌کنند. از سوی دیگر استفاده از مچبند طبی، از در رفتگی مجدد نیز جلوگیری می‌کند. شما برای آگاهی از سایر اطلاعات مرتبط با این مچ‌بند‌ها، می‌توانید با کارشناسان ما در اورتینو در ارتباط باشید.
مدت زمان بهبود دررفتگی مچ پا
مدت زمان بهبود این عارضه در افراد مختلف، متفاوت است و به عوامل مختلفی نیز بستگی دارد. به عنوان مثال علائم دررفتگی مچ پا، محل ضربه، شدت ضربه، ژنتیک و انجام اقدامات مراقبتی درفرایند بهبودی تأثیرگذار هستند. اما، به طور کلی، در رفتگی‌های خفیف تا متوسط در طول ۳ الی ۶ هفته بهبود خواهند یافت.
عوارض در رفتگی مچ پا
به طور کلی عوارض مربوط به در رفتگی مچ پا بسته به شدت و میزان آن، متفاوت خواهد بود. البته با انجام اقدامات و اعمادی همچون استفاده از مچبند طبی و… ممکن است میزان این عوارض کاهش یابد و یا اصلاً ایجاد نشود. اما برخی از عوارض شایع ناشی از این عارضه، به شرح زیر است:
آرتریت
آتریت در پی دررفتگی مچ پا می‌تواند ایجاد شود. این عارضه، به دلیل آسیب مفصلی، بروز پیدا می‌کند و در بسیاری از موارد مزمن می‌شود.
عفونت
یکی دیگر از عوارض ناشی از در رفتگی، ایجاد عفونت است. این عفونت‌ها ممکن است به دلیل التهاب ایجاد شوند که لازم به درمان دارند. این درمان‌ها ممکن است از طریق آنتی بیوتیک باشد و در موارد گسترده‌تر شامل جراحی می‌شود.
درد
علاوه بر اینکه دررفتگی ممکن است درد ایجاد کند، در صورت درمان نیز ممکن است این درد‌ها ادامه داشته‌باشند. به عنوان مثال، در صورت تعبیه پیچ و یا پین در پا، در هنگام سرما و یا فعالیت شدید ممکن است درد ایجاد شود.
اختلال در بهبود روند زخم
در اثر آسیب در مفصل ممکن است در روند بهبودی زخم و پوست، اختلال ایجاد شود. این روند سبب می‌شود تا فرایند سلامت افراد نیز با مشکل مواجه شود.
آسیب عروقی خونی یا عصبی
در اثر در رفتگی، ممکن است اعصاب و عروق تحت فشار قرار گیرند.
ایجاد لخته خون
به دنبال دررفتگی مچ پا، احتمال دارد بی‌حرکتی رخ دهد. این فرایند، ممکن است باعث ایجاد لخته در میان عروق شود. این لخته، می‌تواند به سمت ریه‌ها حرکت نماید و در آن‌جا موجب ایجاد آمبولی گردد. در نهایت این امر سبب ایست تنفسی و حتی مرگ در افراد خواهد شد.
سایر شکستگی‌های همراه
در بسیاری از موارد به دنبال در رفتگی، شکستگی‌هایی نیز رخ می‌دهد. این شکستگی‌ها، توسط شخص متخصص تشخیص داده‌می‌شود.
سخن پایانی
در رفتگی مچ پا از جمله عوارضی بشمار می‌رود که با انجام اقداماتی ساده همچون استفاده مچ‌بند‌های طبی، به راحتی قابل درمان و پیشگیری است. البته این در صورتی است که در رفتگی از نوع خفیف تا متوسط باشد. عدم توجه به این عارضه، باعث می‌شود تا عوارض احتمالی و جبران ناپذیری برای افراد ایجاد شود. از این رو، لازم است تا نشانه‌های این عارضه و درمان‌های مربوط به آن را جدی بگیرید.
